Title: Computing Koselleck: Modelling Semantic Revolutions, 1720–1960
Notes:
- Introduction:
- Makalenin temel amacı, Reinhart Koselleck’in kavramsal tarih (Begriffsgeschichte) yaklaşımını dijitalleştirilmiş bir bağlamda yeniden değerlendirmek.
- Kavramların tarihsel dönüşümlerini (semantik değişim) incelemek için kelime gömme modelleri ve metin madenciliği gibi dijital metodlar kullanılıyor.
- Makale, özellikle word embeddings modellerinin, kavramların bağlamsal kullanımlarını izlemek ve çözümlemek için ne kadar etkili olduğunu test ediyor
- What is Sattelzeit? (Eşik Dönemi)
- Koselleck’e göre, 1750-1850 arasında, modern sosyal ve politik kavramların ortaya çıktığı veya anlamlarının radikal bir şekilde dönüştüğü kritik tarihsel dönem.
- Bu dönemde kavramlar soyutlaşır ve çok boyutlu hale gelir. Örneğin freedom ve progress gibi kavramların anlamı, toplumsal ve politik bağlamlarda yeniden yorumlanır
- Eric Hobsbawm, The Age of Revolution 1789-1848 kitabında, modern dünyayı şekillendiren pek çok temel kavramın (industry, class, capitalism), bu yıllar arasında icat edildiğini veya yeniden tanımlandığını öne sürer.
- Bu dönem, tarım ve endüstriyel toplum arasındaki geçiş dönemidir.
- Modern dünyayı bu kelimeler olmadan hayal etmek, devrimsel dönüşümün derinliğini anlamayı zorlaştırır.
- Koselleck’in Sattelzeit kavramı, Hobsbawm’ın belirttiği bu radikal dönüşümle paralel.
- İkisinin de ortak noktası, modernliğin dilsel ve kavramsal altyapısının bu dönemde şekillendiğin vurgulamaları.
- Kavramların Soyutlaşması:
- Koselleck’e göre, bu dönemde kavramlar tekil ve soyut formlar kazanır.
- Histories → History
- Progress kavramı, somut ilerlemelerden çok genel bir ilerleme fikrini temsil etmeye başlar.
- Kavramlar hem dilde hem de düşüncede daha geniş soyutlamalara yol açar.
- Bu soyutlamalar, kavramları sosyal ve politik bağlamlarda daha esnek, fakat aynı zamanda daha güçlü kılar.
- Labour önceden bireysel bir fiziksel çabayı ifade ederken, moderniteyle birlikte ekonomik bir üretim gücü veya sınıfsal bir kategori haline gelir.
- Koselleck’e göre, bu dönemde kavramlar tekil ve soyut formlar kazanır.
- Koselleck, modern kavramların sadece dildeki bir dönüşüm olmadığını, aynı zamanda toplumun yapısal değişimlerini yansıttığını savunur.
- Kavramların bu dönemde ideolojik güçler haline geldiği düşünülür.
- Liberty, bireysel bir hak olmanın ötesine geçip, toplumsal düzenin merkezine oturan bir kavram haline gelir.
- Equality, nation gibi kavramlar da daha geniş ve politik anlamlar kazanır.
- Kavramların bu dönemde ideolojik güçler haline geldiği düşünülür.
- Kavramları Yeniden Şekillendiren Tarihsel ve Düşünsel Etkiler
- Fransız Devrimi ve Sanayi Devrimi
- Aydınlanma Düşüncesi
- Soyutlamanın Sonuçları:
- Soyut kavramlar, farklı bağlamlarda daha geniş bir kullanıma sahip oldukları için ideolojik sistemlerin inşaasında daha etkili hale gelir.
- Bu kavramlar farklı disiplinlerde (felsefe, sosyoloji, politika) ortak bir dil oluşturmaya katkıda bulunur.